Wiele młodych ludzi marzy o byciu dziennikarzami. Zawód ten wydaje się być niezwykle atrakcyjny, otwierający wiele drzwi i dający sławę. Wielu zastanawia się, czy studia dziennikarskie są niezbędne do tego, żeby zostać dziennikarzem oraz czy ktoś, kto nie ma wykształcenia kierunkowego może myśleć o zostaniu dziennikarzem.

W tym wpisie postaram się odpowiedzieć na kilka najważniejszych pytać nurtujących przyszłych, a często też (przez brak wiary w siebie) niedoszłych dziennikarzy. Postaram się też rozprawić z mitem studiów dziennikarskich i odpowiedzieć, co one dają, a czego trzeba nauczyć się na własną rękę. Ostatecznie też odpowiem na pytanie czy studia dziennikarskie to warunek konieczny, by zostać przyjętym do pracy w gazecie albo telewizji.

Jak zostać dziennikarzem?

Dziennikarzem nie zostaje się przez ukończone studia dziennikarskie, czy przynależność do samorządu zawodowego dziennikarzy, ani żadnego stowarzyszenia. Ba, wielu nawet stwierdzi, że dziennikarzem nie zostaje się nawet, gdy zatrudni nas redakcja.

Wielu dziennikarzy żartuje, że „dziennikarstwo to nie praca, a misja”. W tym stwierdzeniu jest sporo racji. Jeżeli ktoś chce traktować dziennikarstwo w sposób rzemieślniczy tzn. przygotowywać teksty między 8 a 16, a potem żyć własnym życiem, to nigdy nie będzie prawdziwym dziennikarzem.

Zawód dziennikarza może być bardzo satysfakcjonujący i przyjemny, jednak wymaga sporych poświęceń. Dziennikarzem nie jest się przez 8 godzin i 5 dni w tygodniu. Dziennikarzem jest się 24 godziny na dobę. Przez cały czas trzeba się uczyć, zdobywać informacje i poszerzać horyzonty.

Odpowiadając na pytanie „Jak zostać dziennikarzem?”, trzeba sobie najpierw zadać pytanie „Czy chcę zostać dziennikarzem?”. Jeżeli wiesz już, że dziennikarstwo to, to co chcesz w życiu robić, musisz zacząć się zastanawiać nad tym, o czym chcesz pisać/mówić. Jeśli masz jakieś zainteresowania, pogłębiaj informacje na ten temat.

Dopiero potem złóż CV do redakcji i napisz w nim, w czym jesteś dobry i czym chcesz się zająć. Tak naprawdę dobry dziennikarz, to ten który się w czymś orientuje. Idealny, to taki, który orientuje się w wielu rzeczach i potrafi rozmawiać z każdym i na każdy temat.

Czy studia dziennikarskie czegoś mnie nauczą?

Pytanie od studia dziennikarskie, to pytanie, które zadaje sobie wiele młodych osób marzących o pracy w gazecie, radiu czy telewizji. Często mogą oni spotkać się z dwiema różnymi odpowiedziami. Jedna szkoła mówi, że bez studiów dziennikarskich start w tym zawodzie będzie bardzo trudny. Druga, że studia dziennikarskie do niczego nie są potrzebne i nawet mogą tylko utrudnić ścieżkę zawodową przyszłego dziennikarza, a często też zniechęcić go do zawodu np. gdy nie zda jakiegoś całkowicie nieprzydatnego w późniejszym życiu egzaminu.

Prawda jest taka, że studia na kierunku dziennikarstwo nie zaszkodzą przyszłemu dziennikarzowi, ale też nie sprawią, że Jaś od razu stanie się redaktorem Janem. Najważniejsze w drodze do zostania dziennikarzem jest samozaparcie i chęć pracy w tym zawodzie. Chęć pracy, której towarzyszy chęć do ciągłej nauki.

Studia dziennikarskie przygotowują od strony teoretycznej. Pozwalają szlifować warsztat, który jest ważny w pracy dziennikarza. Mimo wszystko dopiero podczas pracy w redakcji, absolwenci dziennikarstwa zderzają się z prawdziwym praktykowaniem tego zawodu. W wielu przypadkach mówią, że wygląda to całkiem inaczej, niż uczono ich na studiach.

Co oprócz studiowania dziennikarstwa?

Będąc na studiach czy to dziennikarskich, czy jakiś innych (dla przyszłych dziennikarzy dobre są też m.in. polonistyka – uczy warsztatu dziennikarskiego; psychologia – pozwala poznać ludzi, a to przydaje się w pracy dziennikarza; filologia – znajomość języków zawsze może się przydać; kierunki ekonomiczne i techniczne – w takim przypadku można być dziennikarzem wyspecjalizowanym w jakiejś dziedzinie, a tacy są niezwykle wartości na rynku), warto samemu zacząć zdobywać doświadczenie dziennikarskie.

W większych miastach działa sporo mediów akademickich. Są to zarówno gazety, radia, telewizje, jak i portale internetowe. To dobre miejsce do stawiania pierwszych kroków w zawodzie i pokazania się. Pracując w takich mediach, nawet za darmo, zdobywamy cenne doświadczenie. Możemy chodzić na konferencje prasowe i podpatrywać dziennikarzy z większym stażem, możemy też pokazać się z dobrej strony i szybko znaleźć pracę w większej redakcji.

Jeżeli nie chcemy pracować w medium studenckim, możemy przejść się po mniejszych redakcjach lokalnych. Tam z pewnością znajdzie się miejsce dla pasjonata, który z własnej woli będzie chciał pisać o tym, co go interesuje. W zamian za pisanie np. o lokalnej drużynie piłkarskiej, bez problemu dostaniecie akredytację upoważniającą do wstępu na wszystkie mecze w sezonie, a także w miejsca niedostępne dla zwykłego człowieka (np. spotkania z trenerem, treningi itd.).

Dziennikarz bez wykształcenia. Czy może pracować w redakcji?

Dziennikarz bez wykształcenia dziennikarskiego, a nawet dziennikarz bez wykształcenia wyższego – to możliwe! I nie ma tu mowy o najniższych stanowiskach, czy dziennikarzach w prasie lokalnej. Dyplomu wyższej uczelni nie mają m.in. tak znani dziennikarze (głównie prezenterzy telewizyjni, ale też piszący) jak Kuba Wojewódzki, czy Szymon Hołownia.

Według polskiego prawa dziennikarz nie jest zawodem regulowanym. Oznacza to, że redakcja może przyjąć każdego, kto zdaniem redaktora naczelnego poradzi sobie w tej pracy. Większość redakcji wymaga wykształcenia kierunkowego, czy chociaż wykształcenia wyższego niezwiązanego z dziennikarstwem. Z praktyki wiadomo jednak, że czasami osoba z wykształceniem średnim i nieskończonymi studiami może zostać dziennikarzem i to bardzo dobrym dziennikarzem. Zawód ten wymaga jednak dużo pracy i nauki, którą trzeba przyswoić we własnym zakresie.